An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge
Bosca cuardaigh an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge a leabú ar do shuíomh idirlín féin
Focail chosúla: -time · timed · timer · times · dime · lime · mime · tame · tide · tie
  • EN > GA
  • GA > EN

time

noun
verb
phrases
noun
1 noun concept, quantityam masc3  c m uaimsir fem2  c m uthe time has gone way too quickly tá an t-am á chaitheamh i bhfad rósciobthaa lot of time has passed since then tá go leor ama curtha dínn againn ó shin, tá tamall maith ann ó shin, tá go leor ama caite ó shinas time passes (also as time goes by, as time goes on) le himeacht aimsire, de réir a chéile, ó lá go láover time le himeacht aimsire, de réir a chéile, le himeacht amathrough time trí na blianta, tríd an saol, i gcaitheamh an amawith time i bhfad na haimsirewith the passing of time le himeacht aimsire, le himeacht na mblianta, le caitheamh na haimsireto go back in time (also travel back in time, step back in time) dul siar ar bhóithrín na smaointe, dul siar sna blianta, dul ar ais sna blianta 2 noun amount of time available/neededam masc3  c m utime is up! tá an t-am istigh!, tá an t-am caite!most of my time formhór mo chuid ama, an chuid is mó de mo chuid amato give sb time deis a thabhairt do dhuine, caoi a thabhairt do dhuine, am a thabhairt do dhuineI don't have enough time to do that níl dóthain ama agam chun é sin a dhéanamh, níl aga agam ar é sin a dhéanamhI didn't have time for study ní raibh am agam chun staidéir, ní raibh deis agam staidéar a dhéanamhwe need more time tá breis ama ag teastáil uainnto save sb time am a shábháil ar dhuineI can't spend my time that way ní féidir liom mo chuid ama a chaitheamh mar sinto spend time doing sth am a chaitheamh ag déanamh rudato waste time doing sth am a chur amú ag déanamh ruda, am a chur i bhfaighid ag déanamh ruda
Taispeáin iontráil iomlán 
3 noun particular amount of timetamall masc1  c m uscaitheamh masc1  c m useal masc3  c m ubrief time tamall gearr, tamaillín masc4, seal beaga long time ago fadó, tamall fada ó shin, na blianta ó shina short time ago tamall gairid ó shin, le gairid, le déanaí, ar na mallaibh, ó chianaibhafter a time tar éis tamaill, tar éis scaithimhfor a time ar feadh tamaill, ar feadh scaithimhshe worked here for a long time d'oibrigh sí anseo ar feadh i bhfadwe'll be walking for a long time beimid ag siúl go ceann i bhfadin a set time in am faoi leith, laistigh d'achar áirithe amawithin a short time laistigh d'achar gearr, laistigh de thréimhse ghearr, taobh istigh d'am gairid 4 noun in durationam masc3  c m uaga masc4  c m uhis best time was 55 seconds 55 soicind an t-am is fearr a bhí aigedownload time aga íoslódálaflight time am eitilte, tréimhse eitiltewaiting time tréimhse feithimh 5 noun according to clockam masc3  c m uwhat time is it? (also what's the time?) cén t-am é?, cad é an t-am?, cén t-am atá sé?what time is the match starting? cén t-am a dtosóidh an cluiche?at the usual time ag an ngnáthamto fix a convenient time am feiliúnach a shocrúto tell the time an clog a léamh, an t-am a insintwe're open no matter what time of night or day táimid ar oscailt pé uair sa lá nó san oíche é, táimid ar oscailt is cuma cén t-am de lá nó d'oíche éit tastes delicious any time of day bíonn sé i gcónaí blasta, bíonn sé blasta ag aon am den lá, bíonn sé blasta ag am ar bithmake sure you know what time to be there déan cinnte go bhfuil a fhios agat cén t-am ar cheart duit a bheith anntrain times amanna na dtraenacha 6 noun period, eratráth masc3  c m uam masc3  c m utréimhse fem4  c m uthere was a time when the streets were safer bhí tráth ann nuair a bhíodh na sráideanna ní ba shábháilte, bhí uair ann nuair a bhíodh na sráideanna ní ba shábháiltespring is the best time to clear the garden an tEarrach an t-am is fearr leis an ngairdín a ghlanadhduring her time in office le linn a tréimhse in oifigit's a time for reflecting on times past is tráth é le smaoineamh ar an am a caitheadh, is am é chun dul siar ar bhóithrín na smaointeat busy times of the day ag amanna gnóthacha den lá, ag tréimhsí gnóthacha den láat this time in our history ag an tráth seo dár stairshe was very famous at one time bhí sí an-chlúiteach tráth dá raibh, bhí an-cháil uirthi lá den saolshe was the biggest ship of her time ba í an long ba mhó ag an am í, bhí sí ar an long ba mhó lena linn, ba í an long ba mhó ina lá íthis time of year an t-am seo den bhliain, an tráth seo bliana, an taca seo blianathe best time of my life an tréimhse is fearr de mo shaol, an chuid is fearr de mo shaol 7 noun when particular thing is happeninglunch time am lóinduring class time le linn na rangannait's usually closed during the day time bíonn sé druidte de ghnáth i rith an laeit's night time tá sé ina oíche, tá an oíche ann 8 noun time to devote to activity, personam masc3  c m uI need some me time teastaíonn am uaim dom féin, tá seal dom féin de dhíth ormyou should reduce their screen time ba chóir duit gearradh siar ar an méid ama atá siad a chaitheamh ag féachaint ar scáileán 9 noun particular type of experienceam masc3  c m uhe had an easy time of it growing up bhí saol maith aige ag fás aníos, bhí an saol ar a thoil aige agus é ag fás aníoshe gave me a good time chuir sé gach cóir orm, chaith sé go maith liomto have a good time am ar dóigh a bheith agat, am maith a bheith agat, craic a bheith agat, an-chuideachta a bheith agatthey gave her a hard time chaith siad go holc léi, bhí sí clipthe acu, bhí sí céasta acushe had a hard time waking him in the morning bhí sé deacair uirthi é a mhúscailt ar maidin, chuaigh sé dian uirthi é a dhúiseacht ar maidinwe had a lovely time shopping bhaineamar an-taitneamh as an tsiopadóireacht, bhí an-chraic againn ag siopadóireachtwe're having a rough time of it at the moment tá an saol ag breith crua orainn faoi láthair, níl an saol ar ár dtoil againn faoi láthair, níl an saol éasca againn faoi láthair 10 noun particular momentwe can't answer your call at this time níl ar ár gcumas do ghlao a fhreagairt faoi láthair, níl ar ár gcumas do scairt a fhreagairt ag an tráth seoat this time of year an tráth seo bliana, an taca seo bliana, faoin am seo den bhliainthey were very young at that time bhí siad an-óg ag an am sin, bhí siad an-óg an uair úd, bhí siad an-óg an t-am sinis this a bad time? an drocham é seo?it could scarcely have happened at a worse time ní fhéadfadh sé tarlú ag am níos measais now a good time for you? an oireann an t-am seo duit?to be in the wrong place at the wrong time bheith san áit mhícheart ag an am mícheartat the right time ag an am ceart, in am tráthathis is the time to do something about it anois an t-am ceart chun rud éigin a dhéanamh faoi 11 noun occasion, instance in seriesbabhta masc4  c m uuair fem2  c m uevery time gach uair, gach aon uair, gach babhta, gach uile uairI've heard it two or three times now tá sé cloiste agam dhá uair nó trí faoi seo, tá sé cloiste agam a dó nó a trí de bhabhtaí anoishow many times have you seen it? cá mhéad uair a chonaic tú é?a few times cúpla uair, cúpla babhtamany times go minic, go mion minic, go leor uaireantashe recalled the many times that she had walked there chuimhnigh sí ar a liacht uair a shiúil sí ansin, smaoinigh sí ar na céadta uair a shiúil sí ansin, chuimhnigh sí ar an iliomad uaireanta a shiúil sí ansindo you remember that time we stole the apples? an cuimhin leat an uair úd a ghoideamar na húlla?the first time an chéad uairlast time (also the last time) an uair dheireanach, an babhta deiridh, an t-am deireanach, an geábh deiridhnext time (also the next time) an chéad uair eile, an chéad bhabhta eile 12 noun MUS in musicam masc3  c m utomhas masc1  c m ufour-four time am a ceathair a ceathair
verb
13 verb choose moment to do sth TRANSITIVEyou should time your visit to avoid the crowds ba cheart duit an t-am ceart a phiocadh le dul ar cuairt ionas go seachnóidh tú an sluamy visit was well-timed, everyone was at home bhí mo chuairt tráthúil, bhí gach duine sa bhaile 14 verb measure time taken to do sth TRANSITIVEam a chur ar VPamaigh verb  c m uto time an egg am a chur ar ubhwe timed how long he spoke for thomhaiseamar an fad a labhair séI timed how long it took thomhais mé cén fad a thóg sé
phrases

it's about time

1 for sth to happentá sé in amis mithidtá sé thar amit's about time he did some work tá sé in am aige roinnt oibre a dhéanamh, is mithid dó roinnt oibre a dhéanamh, tá sé thar am aige roinnt oibre a dhéanamh 2 of sth that was overdueis mithidmás maith is mithidtá sé thar am'It's about time,' said Eoghan. 'Más mall is mithid,' arsa Eoghan.; 'Tá sé thar am,' arsa Eoghan.

against time

in aghaidh an chloigwe're playing against time tá an clog ag coimhéad orainn, táimid in aghaidh an chloig

ahead of time

roimh ré  c m ufind out ahead of time faigh amach roimh ré

to be ahead of your time

bheith roimh d'ambheith chun cinn ar do linn féinshe was ahead of her time bhí sí roimh a ham, ba cheannródaí í

all the time

1 constantly, repeatedlyi gcónaí  c m ude shíor  c m ugan stad  c m ugo síoraí seastaan t-am ar fad  c m uthese things happen all the time tarlaíonn na nithe sin an t-am ar fad, titeann na rudaí sin amach i gcónaí 2 during whole period of timei gcaitheamh an amai rith an ama  c m uar feadh an amaan t-am uiligan t-am go léiran t-am ar fad  c m uall the time I worked, she was watching me an t-am ar fad a raibh mé ag obair, bhí sí ag faire orm; i rith an ama go léir a bhí mé ag obair, bhí sí ag breathnú orm; fad a bhí mé ag obair, bhí sí ag féachaint ormit was on the table all the time bhí sé ar an mbord i rith an ama

all the time in the world

fuílleach amagreadadh amaneart amatréan ama

any time soon

lá ar bith feastagan mhoill  c m ugo luath  c m uthat's not going to happen any time soon ní inniu ná amárach a tharlóidh sé sin

at a time

1 taking each separatelysa turassan iarraidhin aon am amháinsan am  c m uag an amone day at a time lá amháin sa turas, lá amháin san iarraidh, lá ar lá 2 continuously, on endi ndiaidh a chéile  c m uas a chéile  c m ushe didn't see them for weeks at a time ní fhaca sí iad ar feadh seachtainí i ndiaidh a chéile, ní fhaca sí iad ar feadh seachtainí as a chéile

at all times

i gcónaí  c m uan t-am ar fad  c m ui dtólamh  c m u

at no time

choíche  c m uriamh  c m uin am ar bith  c m uriamh ná choícheat no time did I say that ní dúirt mé é sin riamh, ní dúirt mé é sin in am ar bith

at the time of writing

agus é seo á bhreacadh agamle linn dó seo a bheith á scríobhagus é seo á scríobhat the time of writing, I can't say agus mé á scríobh seo, ní féidir liom a ráat the time of writing, it hadn't yet been sold agus é seo á scríobh, ní raibh sé díolta fós

at this point in time

(also

at this moment in time

) anois  c m ufaoi láthair  c m uag an mbomaite seo

at times

anois is arís  c m uamanna  c m uuaireanta  c m uag amanna áirithe

at your time of life

san aois ina bhfuil túag an tráth seo de do shaol

before your time

1 prematurelyróluath  c m uthey died before their time fuair siad bás anabaí, fuair siad bás roimh a n-am 2 before sb was born or when too youngfadó riamhroimh do linnseit happened well before my time tharla sé i bhfad sular rugadh mise, tharla sé i bhfad roimh mo linnse

behind time

déanach  c m umall  c m udeireanach  c m uthe boat was four hours behind time bhí an bád ceithre uair an chloig mall, bhí moill ceithre uair an chloig ar an mbád

behind the times

seanaimseartha  c m useanfhaiseanta  c m u

by the time ...

faoin am a ...by the time he came faoin am ar tháinig séby the time we'll get there faoin am a mbeimid ann

by that time

(also

by which time

) faoin am sin

to call time

1 announce closing timeam dúnta a fhógairtam baile a fhógairtam druidte a fhógairtthe barman called time d'fhógair an t-óstóir am dúnta 2 (US) SPOR ask for time outsos a iarraidh

to call time on sth

deireadh a chur le rud  c m udeireadh ruda a fhógairthe called time on his football career d'éirigh sé as an bpeil mar ghairm

to do time

informal tamall a chaitheamh sa phríosúntéarma príosúnachta a chur isteachhe did time for robbery chaith sé tamall sa phríosún mar gheall ar robáil, chaith sé tréimhse istigh mar gheall ar robáil

... time around

the first time around an chéad uairthis time around an uair seo, an t-am seo, an iarraidh seo, an geábh seo

for the time being

i láthair na huaire  c m ugo ceann scaithimhar feadh tamaill  c m ufaoi láthair  c m u

from time to time

anois is arís  c m uó am go ham  c m uó am go chéile  c m u

half the time

leath an amaleath den amhalf the time, he was on the phone leath an ama, ar an bhfón a bhí sé

to have a lot of time for sth

informal an-luí a bheith agat le rudan-tóir a bheith agat ar rudan-lé a bheith agat le rudshe has a lot of time for that idea tá an-luí aici leis an smaoineamh sin, is maith léi an smaoineamh sin

to have a lot of time for sb

informal an-lé a bheith agat le duinebheith an-mhór le duinean dúrud a shíleadh de dhuine

to have no time for sth/sb

(also

to not have much time for sth/sb

) informal she has no time for arrogance ní lú léi an sioc ná sotal, níl aon namhaid aici ach sotal, níl aon fhoighne aici le sotalthey have no time for him ní lú leo an sioc ná é, níl dúil ar bith acu ann, níl aon ghnaoi acu air

I don't have time for this

níl am agamsa dó seotá mo dhóthain ar m'aire gan é seomilleadh agus meath airgo mbeire an diabhal uaim é

to have the time of your life

informal craic iontach a bheith agatam ar dóigh a bheith agatshe had the time of her life at the party bhí craic iontach aici ag an gcóisir

to have time on your hands

am a bheith le spáráil agatfuílleach ama a bheith agat

to have time to kill

am a bheith le meilt agatam a bheith le diomailt agatam a bheith le caitheamh agat

a hundred times more ...

(also

a thousand times more ...

) informal míle uair níos ...i bhfad Éireann níos ...a hundred times better míle uair níos fearr, i bhfad Éireann níos fearr

in a long time

le fada an lále tamall fadaleis na ciantathe best film I've seen in a long time an scannán is fearr a chonaic mé le fada an lá, an scannán is fearr dá bhfaca mé le tamall fada

in no time

(also

in no time at all

, in next to no time

) gan aon mhoillde léimar an toirt  c m uar an bpointe  c m u

in your time

le do linni do lá

in your own time

1 (also

in your own good time

) when you're readyar do chaoithiúlachtar do dheis
2 (also

on your own time

) whenever you're not at worki do chuid ama féin

in a year's time

i gceann blianafaoi cheann blianabliain ó inniutaca an ama seo an bhliain seo chugainn

in time

1 sufficiently earlyin am 2 with the passage of timei bhfad na haimsirele himeacht aimsireamach anseo  c m uwe hope that in time it will be appreciated tá súil againn go mbeidh meas air i bhfad na haimsire 3 MUS, DANC following the beatthe dancers danced in time to the music choinnigh na damhsóirí leis an gceolthe band played in time bhí an banna ar comhbhuille

it's only a matter of time

(also

it's only a question of time

, it's just a matter of time

) luath nó mallyou'll get a job, it's only a question of time gheobhaidh tú post, luath nó mall; gheobhaidh tú post, níl ann ach am a bhualadh air

it's time to do sth

(also

it's time for sth

) tá sé in am rud a dhéanamhis mithid rud a dhéanamhit's time for bed tá sé in am codlata, tá sé in am dul a chodladh, tá sé in am soip, tá sé in am luí

it's time (that) sb did sth

(also

it's time for sb to do sth

, it's time to do sth

) tá sé in am ag duine rud a dhéanamhis mithid do dhuine rud a dhéanamhba chóir do dhuine rud a dhéanamhisn't it time you cleaned your room? nach bhfuil sé in am agatsa do sheomra a ghlanadh?

just in time

tráthúil  c m udíreach in am

to keep time

1 (also

to keep good time

) watch, clockthat clock keeps great time bíonn an clog sin ar an am ceart, bíonn an t-am ceart i gcónaí ag an gclog sin
2 MUS keep to the beatan buille a choimeádcoinneáil leis an gceol

to kill time

an t-am a mheiltbheith ag caitheamh an laean t-am a chur thartan t-am a chur i bhfaighid

to lose time

am a chailleadh

to make good time

(also

to make excellent time

) we made good time to the airport níor bhain aon mhoill dúinn ag dul go dtí an t-aerfort, rinneamar ár mbealach go dtí an t-aerfort go réidh

to make time for sb/sth

(also

to make time to do sth

) bheith ar fáil do dhuine/rudam a chur i leataobh le haghaidh duine/rudahe always makes time for the children caitheann sé am i gcónaí leis na leanaí, bíonn am aige i gcónaí do na leanaí

to move with the times

(also

to change with the times

, to keep up with the times

) bheith san fhaiseancoinneáil suas leis an saol

nine times out of ten

(also

99 times out of 100

) go mion minicníos minice ná a mhalairtnaoi n-uaire as deich

no time to lose

we need a doctor, there's no time to lose teastaíonn dochtúir uainn agus níl aon am le spáráil, teastaíonn dochtúir uainn láithreach

not before time

más maith is mithidhere he is now, and not before time seo anois é, agus más maith is mithid; seo anois é, agus tá sé thar am aige

no time like the present

buail an t-iarann nuair atá sé teanois nó riamhbeir ar an uain ar an urlatapaigh do dheis

of your time

a bhain le do ré féina bhain le do linn féinthey were people of their times daoine dá linn féin a bhí iontu

of all time

riamh  c m ule cuimhne na ndaoinethe biggest crowd of all time an slua is mó riamh, an slua is mó dá bhfacthas riamh, an slua is mó le cuimhne na ndaoine

on time

in amgo féichiúntago tráthrialta

on your own time

(also

on company time

) i do chuid ama féinon company time ar am an chomhlachta, le linn uaireanta oibre

out of time

1 with no time leftwe're almost out of time tá an t-am istigh orainn beagnach, tá an t-am beagnach caite orainn, tá an t-am ag breith orainn 2 not in keeping (with era etc)as tiúin le nósanna na haimsireas faisean  c m uhe's a man out of time tá sé as tiúin le nósanna na haimsire, tá sé ina éan corr i saol an lae inniu 3 MUS not keeping to the beatto be out of time bheith amú sa bhuillewe were out of time with each other ní rabhamar ar comhbhuille lena chéile

to pass the time

an t-am a chaitheamhan t-am a mheiltan lá a chaitheamh

sb's time is up

their time is up tá a seal tugtha, tá a rás rite, tá a bport seinnte

some time

tamall fada  c m ucuid mhaith amascaitheamh fadasome time ago tamall fada ó shinit'll take some time tógfaidh sé tamall maith, tógfaidh sé am go leorfor some time ar feadh tamall maith

such time as

(also

such a time as

) legal go dtí go  c m unó go  c m uuntil such time as she resigns we can't do anything go dtí go n-éireoidh sí as ní féidir linn aon ní a dhéanamh, nó go n-éireoidh sí as ní féidir linn aon rud a dhéanamh

take your time!

1 take as long as you wantglac do chuid ama!glac go réidh é!tóg go réidh é!buail am air!tóg d'aimsir 2 used ironically to mean 'take too long'ná maraíodh do dheifir thútóg breá bog é!seachain an gcuirfeá aon deabhadh ort féin!you took your time getting here níor mharaigh do dheifir thú ag teacht anseo, tá sé in am go maith agat a bheith anseo

to take time out

am saor a thógáilsos a ghlacadh  c m ud'anáil a tharraingt

thank you for your time

gabhaim buíochas leat as do chuid amago raibh maith agat as ucht do chuid ama

time after time

(also

time and again

) arís agus arís eile  c m ugo mion minic

time and a half

COMM, IND am go leith

time flies

proverb nach tapa a imíonn an t-am

time is money

proverb is ionann am agus airgead

time waits for no one

(also

time waits for no man

) proverb ní fhanann am ná taoide le haon neachcaithfear breith ar an uain ar an urlaníl léas ag aon duine ar an saol

time was when ...

(also

time was that ...

, time was ...

) bhí tamall ann nuair ...tráth den saolbhí an lá ann go ...tráth dá raibh  c m utime was when we grew our own food bhí an lá ann nuair a d'fhásaimis ár gcuid bia féin

time will tell

(also

only time will tell

) inseoidh an aimsiris maith an scéalaí an aimsir

what time do you call this?

an bhfuil a fhios agat cén t-am é?cén t-am de lá é seo?féach an cruth atá ar an gclogwhat time do you call this to come home? cén t-am é seo le bheith ag teacht abhaile?

when the time comes

nuair a thiocfaidh an t-amnuair a thiocfaidh an lánuair a thiocfaidh an t-ionú

the whole time

an t-am ar fad  c m ui gcónaí  c m ui rith an ama  c m ude shíor  c m u

Frásaí agus Samplaí Úsáide faoi iontrálacha eile