An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge
Bosca cuardaigh an Fhoclóra Nua Béarla-Gaeilge a leabú ar do shuíomh idirlín féin
  • EN > GA
  • GA > EN

catch out

1 (v + adv) show sb doing sth wrong TRANSITIVEbeir amuigh ar  c m uthey caught the other competitors out rug siad amuigh ar na hiomaitheoirí eileto catch sb out in a lie breith ar dhuine san éitheach, breith ar dhuine ag insint bréag 2 (v + adv) put sb in bad situation TRANSITIVEtar aniar aduaidh ar  c m ubeir amuigh ar  c m udefenders get caught out by his speed beireann sé amuigh ar chosantóirí lena luasfarmers were caught out by the bad weather tháinig an drochaimsir aniar aduaidh ar fheirmeoirí, d'fhág an drochaimsir feirmeoirí san fhaopach → féach catch

catch

verb
noun
phrases
verb
1 verb field ball etc TRANSITIVEceap verb  c m ubeir ar PhrV  c m ugreim a fháil ar VP  c m ugabh verb  c m uhe caught the ball rug sé ar an liathróid, fuair sé greim ar an mbál, cheap sé an liathróid'Catch!' she shouted. 'Beir air seo!' a scairt sí. 2 verb stop sb falling TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ugreim a fháil ar  c m u
Taispeáin iontráil iomlán 
3 (also catch out) verb SPOR put batsman out TRANSITIVEcuir amach trí cheapadhhe was caught for three cuireadh amach é nuair a ceapadh an liathróid agus trí rith aige 4 verb stop falling liquid, objects TRANSITIVEceap verb  c m ubeir ar PhrV  c m ubailigh verb  c m ua bucket will catch the water ceapfaidh buicéad an t-uisce, béarfaidh buicéad ar an uisce 5 verb stop sb escaping TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ugreim a fháil ar  c m uwe couldn't catch him ní rabhamar in ann greim a fháil air 6 verb take hold of sb TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ugreim a bhreith ar  c m ugreim a fháil ar  c m uto catch hold of sb/sth breith ar dhuine/rud, greim a fháil ar dhuine/rud, greim a bhreith ar dhuine/rudshe caught him by the throat rug sí greim scornaí air 7 verb find and arrest sb TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ugabh verb  c m ugreim a fháil ar VP  c m uthe Gardaí caught them rug na Gardaí orthu, ghabh na Gardaí iadhe got caught with the money rugadh air agus an t-airgead ina sheilbh 8 verb TRANSP get on train etc TRANSITIVEfaigh verb  c m utéigh ar PhrV  c m uI caught a plane to Cork fuair mé eitleán go Corcaigh, chuaigh mé go Corcaigh ar an eitleán 9 verb TRANSP arrive in time for train etc TRANSITIVEbheith in am do VP  c m ufaigh verb  c m uI barely caught the train is ar éigean a bhí mé in am don traeinexcuse me, I have a bus to catch gabh mo leithscéal, tá bus le fáil agam 10 verb be in time to see or do sth TRANSITIVEfaigh verb  c m ubheith in am do VP  c m uI just caught the end bhí mé díreach in am don deireadh, ní bhfuair mé ach an deireadhto catch the post bheith in am don phost 11 verb trap, hunt TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m uceap verb  c m ugreim a fháil ar VP  c m uthey caught the fox rug siad ar an sionnach 12 verb find sb doing sth wrong or illegal TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ugreim a fháil ar  c m uhe'd kill me if he caught me mharódh sé mé dá mbéarfadh sé orm, mharódh sé mé dá bhfaigheadh sé greim ormshe caught me drinking rug sí orm ag ólI caught myself thinking about it bhí mé ag smaoineamh faoi gan fhios dom féinthey caught him at it rug siad air á dhéanamhdon't let me catch you at that again! ná feicim thú ag dul dó sin arís! 13 verb find sb in unexpected situation TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m ubeir amuigh ar  c m uthe fleet was caught unprepared rugadh amuigh ar an gcabhlach, thángthas aniar aduaidh ar an gcabhlachdon't get caught without insurance ná beirtear ort gan árachasyou caught me at a bad time tháinig tú orm in antráth 14 verb see or smellfaigh verb  c m u TRANSITIVEwe caught a glimpse of the mountain fuaireamar spléachadh ar an gcnoc, fuaireamar amharc beag ar an gcnocthey caught a whiff of the sea fuair siad boladh na farraigeI caught sight of them leaving fuair mé amharc orthu ag imeacht, chonaic mé iad ag imeacht 15 verb capture attention, imagination TRANSITIVEthe price caught my attention tharraing an praghas m'airdmy imagination was caught by the story mhúscail an scéal mo spéis, spreag an scéal mo shamhlaíocht 16 verb MED get disease TRANSITIVEtolg verb  c m ufaigh verb  c m utóg verb  c m uhe caught a virus tholg sé víreas, tháinig víreas airI caught a cold tháinig slaghdán orm, bhuail slaghdán mé, fuair mé slaghdánshe caught the flu from somebody in work fuair sí an fliú ó dhuine éigin ag an obair, tholg sí an ulpóg ó dhuine éigin ag an obairyou wouldn't know what you'd catch off him ní bheadh fhios agat cad a gheofá uaidh siúd 17 verb hear TRANSITIVEclois verb  c m ucluin verb  c m uhe shouted something I didn't catch bhéic sé rud éigin nár chuala méI didn't catch your name níor chuala mé d'ainm, ní bhfuair mé d'ainm, níor thug mé liom d'ainm i gceart 18 verb understandtuig verb  c m u TRANSITIVESeán caught his meaning thuig Seán céard a bhí i gceist aigeshe knows the right people, if you catch my drift tá aithne aici ar na daoine cearta, má thuigeann tú leat mé 19 verb find sb you need to talk to TRANSITIVEbeir ar PhrV  c m utar ar PhrV  c m ufaigh verb  c m ugreim a fháil ar VP  c m uI'm glad I caught you here is maith mar a tharla anseo thú, is maith gur éirigh liom breith anseo ortyou can catch me after work is féidir leat teacht orm tar éis na hoibre, gheobhaidh tú mé i ndiaidh na hoibreI was lucky to catch her in bhí an t-ádh liom teacht uirthi sa bhaile, bhí an t-ádh liom go raibh sí sa bhaile 20 verb discover problem, illness TRANSITIVEfaigh verb  c m utar ar PhrV  c m ubeir ar PhrV  c m uaimsigh verb  c m uthey caught the cancer in time tháinig siad ar an ailse in am, fuair siad an ailse in am 21 verb (especially US), informal see film, play, etc TRANSITIVEto catch a film féachaint ar scannán, dul chuig scannánI turned on the radio to catch the news chuir mé an raidió ar siúl le héisteacht leis an nuacht, chas mé air an raidió chun an nuacht a fháil 22 verb get stuck INTRANSITIVEtéigh i bhfostú VP  c m utéigh i ngreim VPgreamaigh verb  c m uit caught on a bush chuaigh sé i bhfostú i sceach, ceapadh é i sceach, chuaigh sé in achrann i sceachhis shirt caught in the machine chuaigh a léine i bhfostú san inneall, chuaigh a léine i ngreim san inneall 23 verb make sth get stuck TRANSITIVEgreamaigh verb  c m uceap verb  c m uhe caught his coat on the handle cheap sé a chóta ar an hanlaI caught my finger in the door ceapadh mo mhéar sa doras, chuaigh mo mhéar i ngreim sa doras, chuaigh mo mhéar i bhfostú sa dorasthe hook caught my sleeve chuaigh mo mhuinchille i bhfostú ar an gcrúca 24 verb shine in light TRANSITIVEher hair caught the light cheap a cuid gruaige an solas, bhí loinnir an tsolais ina cuid gruaige 25 verb of light: shine on sth TRANSITIVEthe sun caught her ring lonraigh an ghrian ar a fáinne, bhain an ghrian drithlíní as a fáinne 26 verb of wind, wavebeir ar PhrV  c m ugabh verb  c m u TRANSITIVEthe wind caught the tent rug an ghaoth ar an bpuball, ghabh an ghaoth an puballthe wave caught him rug an tonn air 27 verb hit sb on part of body TRANSITIVEbuail verb  c m uthe stone caught her on the head bhuail an chloch sa cheann íhe caught me with a right hook to the chin bhuail sé le húc deasóige ar an smig méshe caught him with three punches bhuail sí trí dhorn air 28 verb hit part of body on sth TRANSITIVEbuail verb  c m ushe caught her hip on the counter bhuail sí a cromán in aghaidh an chuntair 29 verb describe, portray accurately TRANSITIVEtabhair leat  c m uthe film catches the spirit of the era tugann an scannán leis spiorad na linne, tugtar léiriú ar spiorad na linne sa scannán 30 verb start to burn INTRANSITIVElas verb  c m uadhain verb  c m uthe paper caught quickly las an páipéar go gasta
noun
31 noun act of stopping ball etcceapadh masc  c m ugabháil fem3  c m uit was a great catch an-cheapadh a bhí ann, an-ghabháil a bhí annshe went up for the catch léim sí chun an liathróid a bhreith anuas, léim sí le breith ar an liathróid, léim sí chun an liathróid a cheapadh san aer 32 noun SPOR game of throwing ballthey were playing catch bhí siad ag caitheamh liathróide chuig a chéile 33 noun SPOR in cricketceapadh masc  c m uhe dropped a catch lig sé ceapadh uaidhit was an easy catch ceapadh éasca a bhí ann 34 noun FISH fish caughtgabháil fem3  c m ugabháil éisc  c m uthey sold the day's catch dhíol siad gabháil an lae 35 noun fastener for door etclaiste masc4  c m u 36 noun hidden problemlúb ar lár  c m ufadhb fem2  c m uit's very cheap, there must be some catch tá sé an-saor, caithfidh go bhfuil lúb éigin ar lár ann; tá sé an-saor, céard atá mícheart leis? 37 noun informal desirable partner
► (woman)
bean bhreá  c m u
► (man)
fear breá  c m uhe's a good catch is breá an fear a dhéanfadh sé do bhean éigin, ba mhaith ag bean é, is maith an éadáil é
38 noun usually literary emotion in voicetocht masc3  c m usnag masc3  c m uthere was a catch in his voice as he sang bhí tocht ina ghlór agus é ag casadh, bhí tocht ina ghlór agus é ag amhrán 39 noun HIST, MUS musical roundrothlam masc1  c m u
phrases

to catch fire

dul trí thinelasadh  c m udul le thinemy coat caught fire chuaigh mo chóta le thine, las mo chóta

to catch your breath

1 gasp in surprisehe caught his breath in surprise baineadh an anáil de le teann iontais 2 recover after exercised'anáil a fháil leatd'anáil a fháil ar aisstop and catch your breath stop agus tarraing d'anáilwe caught our breaths at the top fuaireamar ár n-anáil linn ag an mbarr, fuaireamar ár n-anáil ar ais ag an mbarr

to catch your death (of cold)

informalcome in or you'll catch your death of cold tar isteach as an bhfuacht nó gheobhaidh tú galar do bháis as, tar isteach nó beidh tú préachta, tar isteach nó beidh tú sioctha

to catch it

(also

to catch hell

US) informal'Here she comes - you're going to catch it now!' he said. 'Seo chugainn í - gheobhaidh tú anois é!' a dúirt sé.; 'Seo chugainn í - beidh daor ort anois!' a dúirt sé.

to catch sb later

informalI'll catch you later slán tamall, feicfidh mé thú, feicfidh mé ar ball thú, feicfidh mé níos déanaí thú

to catch a ride

(US), informalsíob a fháilmarcaíocht a fháilbealach a fháilhe caught a ride on a lorry fuair sé marcaíocht i leoraí, fuair sé síob i leoraíyou can catch a ride home with me tabharfaidh mise síob abhaile duit, tabharfaidh mise bealach abhaile duit, cuirfidh mise abhaile thú

to catch the sun

1 be in sunny placethis room catches the sun in the morning bíonn an ghrian ar an seomra seo ar maidin, faigheann an seomra seo an ghrian ar maidin 2 get burned by sunbheith dóite ag an ngrianher face had caught the sun bhí a haghaidh dóite ag an ngrian, bhí grian faighte aici ar a haghaidh

to catch sb with their pants down

(also

to catch sb with their trousers down

) informalhe was caught with his pants down fuarthas greim air agus a chuid brístí thíos aige, rugadh air agus a thóin leis, rugadh amuigh air agus é i mbun chúram an rí

to be caught in the middle (of sth)

the children are caught in the middle tá na páistí sáinnithe sa lár, tá na páistí gafa i lár báirehe got caught in the middle of the fight gabhadh i lár an achrainn é

to be caught in sth

(also

to be caught up in sth

) bheith sáite i rudbheith gafa i rudshe was caught in traffic bhí sí gafa sa trácht, bhí sí sáinnithe sa tráchthe got caught up in the world of crime bhí sé sáite i ndomhan na coiriúlachta, tarraingíodh isteach i ndomhan na coiriúlachta é

you won't catch sb doing sth

(also

you wouldn't catch sb doing sth

) you won't catch Máire helping them is beag an baol go gcabhródh Máire leo, ní bhfaighfeá Máire ag cabhrú leoyou wouldn't catch me doing that níl seans ar bith ann go ndéanfainnse é sin, ní dhéanfainnse é sin ar ór ná ar airgead

to catch yourself on

face reality TRANSITIVEhe needs to catch himself on ba cheart dó ciall a bheith aige, ba cheart dó cuimhneamh air féincatch yourself on! bíodh ciall agat!, cuimhnigh ort féin!, bíodh trí splaideog agat!