on
preposition
1 preposition on surfacear prep on the ground ar an talamhto put the dinner on the table an dinnéar a chur ar an mbordon top ar bharr, ar uachtar, in uachtarput it up on top of the press cuir suas ar bharr an chófra é, cuir in airde ar an gcófra éwe're on top sinne atá in uachtarit fell down on top of me thit sé anuas ar mo cheann, thit sé sa mhullach ormpiling seats on top of one another ag carnadh suíochán ar a chéile 2 preposition attached toar prep on the wall ar an mballait was hanging on the tree bhí sé ar crochadh ar an gcrannShow full entry
3 preposition supported byar prep on your knees ar do ghlúineto stand on one leg seasamh ar leathchoisto come on foot teacht de shiúl na gcos 4 preposition with body parton the cheek ar an leiceannto knock sb on the head duine a chnagadh sa cheann 5 preposition with source of injury, damagear prep to cut yourself on barbed wire tú féin a ghearradh ar shreang dheilgneach, tú féin a ghearradh le sreang dheilgneachto bump your head on a door do cheann a bhualadh faoi dhoras, do cheann a bhualadh in aghaidh doraisit caught on the string chuaigh sé i bhfostú sa sreangán 6 preposition in particular placear prep on earth ar domhanon an island ar oileánon the corner ar an gcoirnéalon Church Street ar Shráid na hEaglaiseon Tory i dToraighthere's nobody on the premises níl duine ar bith san áit, níl duine ar bith faoin áiton the right (also on your right) ar thaobh do láimhe deise, ar dheison the left (also on your left) ar thaobh do láimhe clé, ar chlé 7 preposition COMP, PUBL of page, screen, etcar prep on the front page ar an leathanach tosaigh 8 preposition TRANSP using transportar prep there were a lot of people on the bus bhí cuid mhór daoine ar an mbusI went on the train chuaigh mé ar an traein, thóg mé an traein 9 preposition being carried byag prep I have no money on me níl airgead ar bith agam, níl airgead ar bith liomI hadn't a penny on me ní raibh pingin i mo phóca agamshe didn't have her licence on her ní raibh a ceadúnas léi 10 preposition stating day, dateon Monday Dé Luainon Monday evening tráthnóna Dé Luainon Easter Sunday Domhnach Cáscait'll finish on November 9 tiocfaidh deireadh leis ar an 9 Samhainon the first Tuesday of the month ar an gcéad Mháirt den mhíshe visits on Sundays tagann sí ar cuairt Dé Domhnaigh, tagann sí ar cuairt ar an Domhnachwere you ever in Spain on a wet winter's night? an raibh tú riamh sa Spáinn oíche fhliuch gheimhridh?it happened on another occasion tharla sé ar ócáid eile, tharla sé uair eileon this occasion an iarraidh seo, an babhta seo 11 preposition with time expressionson the stroke of half-time ar bhuille leath-amato arrive dead on time teacht go díreach ag an am ceart 12 preposition concerning subjectar prep faoi prep i dtaobh mar gheall ar a book on the Celts leabhar faoi na Ceiltigh, leabhar fá dtaobh de na Ceiltighto write a thesis on the Civil War tráchtas a scríobh ar an gCogadh Catharthaa lecture on the Great Famine léacht ar an nGorta Mórhe gives advice on financial problems tugann sé comhairle i dtaobh fadhbanna airgeadaisquestions on tax affairs ceisteanna a bhaineann le cúrsaí cánach 13 preposition team, committee, group, etcar prep on the team ar an bhfoireann 14 preposition list, menu, etcar prep on the agenda ar an gclárwhat's on the menu tonight? céard atá ar an mbiachlár anocht? 15 preposition piece of equipmentar prep on computer ar ríomhaireon the guitar ar an ngiotárshe's on the phone tá sí ar an bhfón 16 preposition COMP, TV-RAD being broadcastar prep you're on the air! tá tú ar an aer!to put sth on the air rud a chraoladhon the internet ar an idirlíon 17 preposition COMP, TV-RAD stored using sthar prep on compact disc ar dlúthdhiosca 18 preposition TELECOM, MUS using a particular servicear prep on the ... network ar líonra ... 19 preposition phone numberag prep ar prep contact me on extension 211 déan teagmháil liom ag folíne 211, déan teagmháil liom ar fholíne 211 20 preposition with scoresar prep she finished fourth on 168 chríochnaigh sí sa cheathrú háit ar 168 21 preposition food, drug, etcar prep we lived on toast as university students agus sinn inár mic léinn ollscoile, bhíomar beo ar thóstawe dine on Chinese food every Friday night ithimid bia Síneach gach oíche Aoinehe's back on the cigarettes tá sé ar ais ar na toitíní, tá sé ag gabháil do na toitíní arísto be on drugs bheith ar dhrugaíto be on the booze bheith ar an drabhlás 22 preposition with moneyar prep to travel around Ireland on €80 a day taisteal thart ar Éirinn ar €80 sa láto live on a student grant maireachtáil ar dheontas mic léinnto live on less than €30 a week bheith beo ar níos lú ná €30 sa tseachtainshe's on €35,000 a year tá €35,000 sa bhliain aici; tá sí ag saothrú €35,000 sa bhliain 23 preposition saying who will payar prep this round is on me ormsa an cur seo, ceannóidh mise an babhta seo 24 preposition using particular fuelar prep this car runs on diesel ar dhíosal a ritheann an carr seo, díosal atá sa charr seo 25 preposition engaged in activityar prep on holiday ar saoireto go on a tour around the world dul ar turas thart ar an domhanshe's on a course tá sí ar chúrsa, tá sí ag déanamh cúrsahe went on an errand for her chuaigh sé ar theachtaireacht di 26 preposition describing state of affairsar prep on loan ar iasachton sale ar díolwhat jobs are on offer this week? cad iad na poist atá ar fáil an tseachtain seo?, cé na poist atá ag gabháil an tseachtain seo?we have plenty of coal and turf on hand just in case tá neart guail agus móna ar láimh againn ar eagla na heaglaare there enough people on hand to hold a meeting? an bhfuil go leor daoine ar fáil chun cruinniú a thionól?, an bhfuil go leor daoine anseo le cruinniú a reáchtáil?he takes too much on board bíonn an iomarca idir lámha aigethe house went on fire chuaigh an teach trí thine, chuaigh an teach le thine 27 preposition showing basis, reasonar prep the movie is based on the story of a young girl ar scéal cailín óg atá an scannán bunaitheI did it on your advice ar do chomhairlese a rinne mé éon the assumption that ... ar an mbun go ...to write a report on the basis of evidence tuairisc a scríobh ar bhonn fianaiseI have it on good authority tá údar maith agam leisit's based on fact tá bun fírinne leis 28 preposition showing who or what is affectedar prep he's working on an important document tá sé ag obair ar cháipéis thábhachtach, tá sé ag gabháil do cháipéis thábhachtachshe's working on a book tá sí ag scríobh leabhairmy words had no effect on him ní dheachaigh mo chuid cainte i bhfeidhm air ar chor ar bithdrink has a mellowing effect on him déanann an t-ól bog séimh éthere are limits on how big it can be tá teorainneacha le cé chomh mór agus is féidir leis a bheith 29 preposition informal with object of actionar prep I'd never do that on anyone ní dhéanfainn é sin ar dhuine ar bith choíche 30 preposition in comparisonsar prep that's a 65% increase on last year's rate sin méadú 65% ar ráta na bliana seo caite, sin méadú 65% i gcomparáid le ráta na bliana seo caitethe numbers are down this year on other years thit na huimhreacha i mbliana i gcomórtas le blianta eile 31 preposition immediately after sthar prep they were arrested on arrival in Dublin gabhadh iad ar theacht isteach go Baile Átha Cliath dóibhon seeing me, she ran into a shop chomh luath agus a chonaic sí mé rith sí isteach i siopa, a luaithe a chonaic sí mé rith sí isteach i siopaon his return nuair a d'fhill sé, ar fhilleadh dó
adverb
32 adverb indicating continuationI could go on all day d'fhéadfainn leanúint ar aghaidh an lá ar fad, d'fhéadfainn leanúint orm an lá ar fadread on! léigh leat!meanwhile the war rages on idir an dá linn tá sé ina chogadh dearg i gcónaí 33 adverb moving forward, furtherar aghaidh keep on until you come to a big red house gabh ar aghaidh go dtí go dtiocfaidh tú a fhad le teach mór dearg, coinnigh ort go dtiocfaidh tú go dtí teach mór dearghe passed the ball on chuir sé an liathróid ar aghaidhshe plodded on threabh sí léiI'm struggling on tá mé ag strácáil liom, tá mé ag streachailt liomfurther on níos faide ar aghaidhstraight on díreach ar aghaidh 34 adverb progressing in timear aghaidh chun cinn it was obvious that matters had moved on ba léir go raibh cúrsaí i ndiaidh bogadh ar aghaidh, ba léir go raibh cúrsaí tar éis bailiú chun cinnas time goes on mar a théann an t-am ar aghaidh, mar a bhíonn an t-am á chaitheamhshe forgot about him as time went on lig sí i ndearmad de réir a chéile éearly on in the match i dtús an chluichewell on in September amach i Meán Fómhairhe's well on in years tá sé anonn go maith in aois, tá sé anonn go maith sna bliantalater on níos deireanaí, níos déanaí, níos moillelater on in the year níos deireanaí sa bhliain, amach sa bhliainshe'll be here later on beidh sí anseo ar balllater on, he arrived home tamall ina dhiaidh sin, tháinig sé abhaile; idir sin is tráthas, tháinig sé abhailefurther on níos faide ar aghaidhas you get further on in the course de réir mar a théann tú ar aghaidh leis an gcúrsa, de réir mar a théann tú chun cinn sa chúrsafrom then on uaidh sin amach, as sin amach, ó shin i leithfrom that day on ón lá sin amachthings have been going downhill from there on tá rudaí ag imeacht le fána ó shin i leithfrom now on feasta, uaidh seo amach, as seo amachand here I am, ten years on, and ... seo mé, deich mbliana ina dhiaidh sin, agus ... 35 adverb on top of sthair keep the lid on coinnigh an clár air 36 adverb of clothingar prep to put on a suit culaith a chur ortshe had on a green coat bhí cóta glas uirthithey've got nothing on tá siad lomnochtleave it on fág ort é 37 adverb light, device, etc: operatingair to put the television on an teilifís a chur air, an teilifís a chur ar siúl, an teilifís a lasadhwho left the light on? cé a d'fhág an solas lasta?have you the kettle on yet? ar chuir tú air an citeal fós?, ar chuir tú síos an citeal go fóill? 38 adverb playing, performingI came on and scored a goal tháinig mé isteach agus scóráil mé cúlthere was a good band on last night bhí banna maith ag seinm aréirshe's on in every scene of this play tá sí ar an stáitse i ngach mír den dráma seo, tá sí páirteach i ngach mír den dráma seo 39 adverb being broadcast etcar siúl the play is on all this week tá an dráma ar siúl an tseachtain seo ar fadwhat's on TV tonight? cad é atá ar an teilifís anocht? 40 adverb happeningar siúl what's on tonight? cad atá ar siúl anocht?, cad é atá ar bun anocht?there's a lot on at present tá cuid mhór ag tarlú faoi láthair, tá cuid mhór ag titim amach faoi láthair, tá cuid mhór ag dul ar aghaidh faoi láthairthe match is on already tá an cluiche tosaithe cheana féin 41 adverb due to happen as plannedthe deal is still on, I believe níl aon athrú ar an socrú, creidim; tá an scéal mar a bhí, creidimparty Saturday night - are you on for it? beidh cóisir ar siúl oíche Dé Sathairn - an mbeidh tú linn?are you still on for the trip to Scotland? an bhfuil tú fós ag iarraidh dul ar an turas go hAlbain?, an bhfuil tú i bhfách leis an turas go hAlbain go fóill?I'm not on for it on this occasion fágtar mise as an scéal an iarraidh seo 42 adverb on dutyar dualgas which doctor is on this weekend? cén dochtúir atá ar dualgas an deireadh seachtaine seo?I'm on tonight beidh mé ag obair anochthe doesn't come on until 10:00 today ní thosaíonn sé ag obair go dtí 10:00 inniu 43 adverb available to buyar fáil ar tairiscint what special deals are on this week? cad iad na margaí speisialta atá ar fáil an tseachtain seo?is the lobster still on tonight? an bhfuil an gliomach ar fáil fós anocht?butter is on at €3.50 per pound tá im le fáil ar €3.50 an punt; tá im le ceannach ar €3.50 an puntthis house is on for €450,000 is féidir an teach seo a cheannach ar €450,000